هسته ی اصلی شما
از اینکه می توانید بایستید یا به حالت ایستاده بنشینید ، خوشحالید ؟ از ستون فقراتتان تشکر کنید. ستونی که از انباشته شدن استخوان های کوچکی به نام مهره ، در امتداد مرکز پشتتان ، از نشیمن گاه تا گردن ، تشکیل شده است . ستون فقرات از سر ، شانه ها و بالا تنه ی شما حمایت می کند . علاوه بر این ها ستون فقرات نقش کلیدی دیگری را نیز ایفا می کند :
مهره های ستون فقرات ، تونلی را برای نخاع شما ایجاد می کنند . نخاع مجموعه ای از اعصاب است که بیشتر بدنتان را به مغزتان متصل می کند .
ستون فقرات هر فرد از 33 استخوان که هر کدام بر روی دیگری قرار گرفته اند تشکیل شده است . این ستون از مهره ها وظیفه ی پشتیبانی از بیشتر قسمت های بدن هر فرد را بر عهده داشته و در حالی که از نخاع شما در برابر آسیب ها محافظت می کند ، این امکان را به شما می دهد که بایستید ، به راست و چپ خم بشوید . استخوان ها و ماهیچه های قوی ، تاندون ها و رباط های انعطاف پذیر ، اعصاب سالم و حساس در داشتن ستون فقراتی سالم نقش موثری دارند . با این حال هر یک از این ساختار ها تحت تاثیر فشار ، جراحات و یا بیماری ها ممکن است آسیب ببیند .
ستون فقرات یک فرد بزرگ سال به طور طبیعی از کنار به صورت یک منحنی به شکل S دیده می شود . ناحیه ی گردن و پایین کمر دارای منحنی مقعر جزئی و قسمت های قفسه ی سینه و sacral دارای منحنی محدب هستند . این منحنی ها مانند یک فنر عمل کرده تا شُک های وارد شده را جذب کند ، تعادل را حفظ کرده و یک محدوده ی حرکتی را در طول ستون فقرات ایجاد کند .
فتق دیسک بین مهره ای
بالشتکی به نام دیسک بین هر کدام از مهره های شما قرار دارد که وظیفه ی آن جلوگیری از ساییدن مهره های به یکدیگر است . با افزایش سن ، دیسک ها شروع به خشک شدن می کنند. در صورتی که فشار زیادی را به کمر خود وارد کنید ، دیسک ها ممکن است دچار پارگی یا شکستگی شوند. پزشکان این اتفاق را “ فتق دیسک ” می نامند . ممکن است که متوجه فتق دیسک خود نشوید اما در بازو ها یا پاهایتان احساس درد ، بی حسی یا سوزن سوزن شدن داشته باشید . معمولا ورزش کردن و استفاده از مسکن ها به کاهش این درد ها کمک می کند ، در غیر این صورت ممکن است به عمل جراحی نیاز داشته باشید .
اسپوندیلوز گردنی
این بیماری نتیجه ی آسیب تدریجی در گردن شما با افزایش سن است . شما ممکن است در ناحیه ی گردن خود دچار لغزش دیسک یا خارپشت (ایجاد جوانه هایی از جنس استخوان بر روی مهره ها به منظور تقویت قدرت) شوید .
رباط هایی که مهره ها را به هم وصل می کنند می توانند سفت و سخت شوند ؛ صرف نظر از علت آن ، ممکن است در ناحیه ی گردن ، درد داشته باشید. یا نتوانید به راحتی گردن خود را تکان بدهید . در صورتی که دیسک ها و یا مهره ها باعث ایجاد فشار زیاد بر روی اعصاب و رشته های عصبی شوند ، آسیبی که به شما وارد می شود ممکن است دائمی باشد .
آرتروز
در زیر هر یک از مهره های شما ، بافت لغزنده ای وجود دارد که به کمر شما کمک کرده تا بدون اصطکاک حرکت کند . در صورتی که این غضروف ضعیف شده و یا از بین برود ، مهره ها شروع به ساییده شدن بر روی یکدیگر می کنند. و نتیجه ی آن کمر درد شدید و یا احساس خشکی در کمر است . زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به آرتروز کمر هستند. این آرتروز به مرور زمان بدتر می شود و پزشکان نمی توانند این روند آرتروز را معکوس کنند. اما مسکن ها ، درمان و ورزش به کاهش علائم آرتروز کمک می کند .
تنگی کانال نخاعی
ستون فقرات شما دارای کانالی برای نخاع و اعصابی که از نخاع خارج می شوند ، است . در صورتی که این کانال کوچک شود ، استخوان ها به اعصاب فشار وارد می کنند. حتی شما ممکن است متوجه کوچک شدن این کانال نشوید. اما هر زمانی که فشاری به اعصاب وارد بشود شما احساس درد ، سوزن سوزن شدن ، بی حسی و ضعف در ماهیچه های خود را تجربه کنید . آرتروز شایع ترین علت تنگی کانال نخایی است. در صورت وخیم تر شدن اوضاع ، لازم است تا جراحی ای برای ایجاد فضایی بیشتر برای نخاع انجام شود .
سیاتیک
اگر درد از قسمت پایینی کمر شما شروع شود و به سمت پاها برود، مقصر آن اعصاب سیاتیک شما است. فتق دیسک ، به وجود آمدن خار بر روی استخوان و یا مشکلات دیگر ستون فقرات می تواند بر روی اعصاب سیاتیک شما فشار وارد کند. پزشکان این بیماری را سیاتیک می نامند . سیاتیک معمولا تنها یک طرف بدن شما را تحت تاثیر می گذارد . استفاده از کمپرس سرد یا گرم ، حرکات کششی و مسکن ها می توانند در کاهش درد و داشتن احساس بهتر به شما کمک کنند. اما بهتر است برای تشخیص علت سیاتیک خود به پزشک متخصص مراجعه کنید .
تومور
گاهی اوقات ، سرطان از جایی آغاز می شود که یک رشد جدید در ستون فقرات شما به وجود آمده است .احتمال این که سرطان از ریه ها ، سینه ، پروستات و استخوان به ستون فقرات شما سرایت کند ، بیشتر است . گاهی شرایطی غیر از سرطان نیز باعث به وجود آمدن تومور در ستون فقرات می شود . کمر شما ممکن است درد گرفته و این درد در کل بدن شما احساس شده و بازو ها و پا ها ضعیف یا بی حس شوند . در شرایطی خاص ، احتمال فلج شدن بخشی از بدن نیز وجود دارد . پزشک شما جراحی ، پرتودرمانی و یا شیمی درمانی را توصیه می کند .
کَژ پشتی یا اسکولیوز
اسکولیوز یکی از شرایطی است که می تواند شکل ظاهری ستون فقرات شما را پیچیده کند . شایع ترین نوع کژ پشتی در دوران رشد و نمو کودکان ، قبل از بلوغ است و ستون فقرات را به سمت پهلو ها متمایز می کند . اگر کودک شما مبتلا به اسکولیوز است ، شانه های او ممکن است هم تراز نبوده و تیغه ی شانه ی آن ها جلو آمده تر به نظر برسد . علت به وجود آمدن این بیماری همچنان نامشخص است . کژ پشتی می تواند پیشرفت کرده و مشکلاتی را برای بیمار به وجود بیاورد. استفاده از کمر بند های مخصوص از این اتفاق جلوگیری می کند. همچنین عمل جراحی می تواند در اصلاح وضعیت ستون فقرات کمک کننده باشد .
سیفوز یا گوژپشتی
سیفوز وضعیتی است که در آن ستون فقرات به جلو خم می شود . بیشتر اوقات زنان مسن دچار این بیماری می شوند. اما این بیماری می تواند بر روی کودکانی که رشد ستون فقرات آن ها با اختلالاتی همراه است نیز به وجود بیاید . گوژپشتی باعث ایجاد درد و مشکلات دیگری برای فرد می شود و در موارد شدید ، کل بدن شما را از حالت نرمال خارج می کند . بسته به میزان انحنای ستون فقرات ، درمان ممکن است شامل : مسکن ، انجام حرکات ورزشی و یا جراحی باشد .
اسپوندیلت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات
این نوع از آرتروز به طور معمول باعث سفت و سخت شدن ، و درد در قسمت های پایین کمر و باسن می شود ( به خصوص در صبح ) . با گذشت زمان این بیماری می تواند در کل ستون فقرات شما و سایر مفاصل و اندام ها گسترش پیدا کند . در این بیماری مهره ها و استخوان های موجود در قفسه ی سینه به یکدیگر نزدیک شده و باعث می شود فرد ظاهر خمیده ای بگیرد . بیماری روماتیسم ستون فقرات ، در مردان جوان ، شایع تر از زنان است و ممکن است منشا آن ژنتیکی باشد . درمان زودرس با ورزش و دارو ، باعث کند شدن روند پیشرفت این بیماری می شود .
آسیب نخاعی
جراحات ستون فقرات اغلب اوقات ناشی از تصادفات (سقوط کردن ، تصادف ماشین ، جراحت حین ورزش کردن) و یا تیر خوردن است . در بیشتر موارد ، نخاع کبود شده و یا خون رسانی به بخشی از آن متوقف می شود. در نتیجه ی این اتفاق کنترل قسمت هایی از بدن از دست مغز خارج می شود. بنابراین این نوع آسیب ها از جدیت بالایی برخوردار هستند . هر چه آسیب به قسمت های بالایی ستون فقرات وارد شود، تاثیری که بر روی بدن می گذارد ، گسترده تر است . شانس بهبود از آسیب های نخاعی به میزان جراحت بستگی دارد .
شکستی گردن یا کمر
حوادث و جراحات می توانند باعث شکسته شدن استخوان ها شوند . هنگامی که این اتفاق برای یکی از 7 مهره ی بالایی ستون فقرات (دقیقا مهره های زیر جمجمه) بیفتد ، باعث شکستی گردن می شود. شکستگی مهره هایی غیر از این 7 مهره ، به شکستگی کمر اطلاق داده می شود ؛ از دست دادن استخوان به دلیل افزایش سن نیز می تواند باعث ضعیف شدن کمر و شکستگی تدریجی آن شود. در این مورد استفاده از کمربند های مخصوص و عمل جراحی می تواند کمک کننده باشد . شکستن مهره ها ممکن است آسیب به نخاع را نیز به همراه داشته باشد .
لغزش مهره یا اسپوندیلولیستزیس
مهره ی ستون فقرات ممکن است به یک طرف حرکت کند. در این حالت دیگر این مهره با مهره های بالایی و پایینی خود در یک خط قرار نمی گیرد .
لغزش مهره ، عامل اصلی کمر درد است و با افزایش سن ، اتفاق می افتد. لغزش مهره ها می تواند در جوان هایی که به ورزش هایی مانند فوتبال ، ژیمناستیک و وزنه برداری مشغول هستند نیز رخ دهد. زیرا این ورزش ها به قسمت پایین کمر فشار وارد می کند . استراحت به بهبود این بیماری کمک می کند. در صورتی که درد کاهش پیدا نکند ممکن است به عمل جراحی نیاز پیدا کنید .
سیرنگومیلی یا نخاع گشادگی
در موارد نادر، یک کیسه ی پر از مایعات به نام کیست می تواند در نخاع شما تشکیل شود . این اتفاق ممکن است زمانی رخ بدهد که بافت مغزی ، از جمجمه به مجرای ستون فقرات راه پیدا کرده است. همچنین بیماری نخاع گشادگی در نتیجه ی یک جراحت و یا تومور نیز می تواند اتفاق بیفتد . سیرنگومیلی برای شما مشکلی ایجاد نمی کند. اما اگر رشد کیست متوقف نشود می تواند به نخاع شما آسیب برساند. در این صورت عمل جراحی لازم است .
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم ؟
غالبا متوجه اتفاق هایی که در ستون فقراتتان در حال رخ دادن است، نمی شوید. اما اگر احساس کردید مشکلی در ستون فقراتتان به وجود آمده است، حتما به آن توجه کنید . اگر دست ها و پاهایتان ضعیف و بی حس شده و اختیار مدفوع و ادرارتان را خیلی ناگهانی از دست داده اید ، به سرعت به پزشک مراجعه کنید . اگر به سرطان مبتلا شده اید و یا دردی دارید که ناشی از کار سنگین نبوده و خوب نمی شود، به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر بیشتر در شب درد میگیرد و یا درد در حال پیشرفت است به پزشک مراجعه کنید. بهترین متخصص دیسک و ستون فقرات کسی است که درمانی غیر تهاجمی متناسب با شما را برایتان تجویز کند. پس از مشاوره رایگان ما استفاده کنید.
